Namazda sadece Fâtiha okumakla, farz olan kıraat yerine gelir mi?
Namazda bir miktar Kur’ân okumak farzdır. Hanefîlerde tercih edilen görüşe göre bu miktar, en az üç kısa âyet veya bu miktarda bir sûre olmalıdır. Özellikle Fâtiha sûresinin okunması vaciptir. Dolayısıyla namazda Fâtiha sûresi okunmakla, hem farz kıraat hem de vacip yerine getirilmiş olur. Ancak Fâtiha’dan sonra üç kısa âyet veya bu uzunlukta bir sûre okumak da vaciptir. Bu sebeple, farz namazların ilk iki rek'atında, sünnet namazların tüm rek'atlarında Fâtiha’dan sonra sûre ya da birkaç âyet okumayan kişi vacibi terk etmiş olur. Unutarak terk edilmesi sehiv secdesini gerektirir. Kasten terk edilmesi hâlinde ise namazın iadesi vaciptir (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, 1/458).
Şâfiîlere göre ise kıraat farzının yerine gelmiş olabilmesi için asgari olarak Fâtiha’nın okunması gerekir. Buna ilaveten bir sûre veya birkaç âyet daha okumak ise sünnettir (Şirbînî, Muğni’l-muhtâc, 1/353, 361).
Namazda Fatiha suresini okumayı unutan kimse ne yapmalıdır?
Şafii mezhebine göre namazda Fatiha suresini okumayı unutan kimse ne yapmalıdır?
Şafii Mezhebine göre namazın rükünlerinin dördüncüsü her rekâtta Fatiha suresini okumaktır. Namazın bir rekâtında Fatiha’yı bilerek okumayan kişinin namazı batıl olur. Unutarak okumayan kişi ise, Fatiha okumadığı rekâtı yeniden kılmalıdır. Nitekim bir hadis-i şeriflerinde Sevgili Peygamberimiz (sas), bu hususta şöyle buyurmuştur:
“Fatihatü’l-Kitab okunmadan namaz olmaz.” (Ebû Dâvûd, Sâlât,136)
Fatiha okumayı unutan kişi rükûa veya secdeye varmış, henüz müteakip rekâta kalkmadan bu durumun farkına varmış ise kıyam hâline dönüp Fatiha’yı okur. Müteakip rekâta kalktıktan sonra farkına varmış ise önceki rekât geçersiz olur; kılmakta olduğu rekât öncekinin yerine geçer ve namazına böylece devam eder. Bu durumu selam verdikten sonra fark etmiş ve henüz araya uzun bir fasıla girmemiş ise namaza döner ve eksiğini tamamlamak için bir rekât namaz kılar ve ardından sehiv secdesi yapar. Ama selam vermesi ile bu durumu fark etmesinin arasına uzun bir fasıla girmiş ise namazını yeni baştan kılması gerekir.
