Toplumu inşa ve ihya yönüyle vakıflar
Vakıflar, kuruldukları yerlerin şartlarına, orada yaşayanların gelenek, görenek, zevk ve meşreplerine uygun olarak, bireyin ve toplumun sorunlarını çözmek, ihtiyacını gidermek üzerine kurulmuştur. Vakıfların en önemli özelliği toplumu inşa, insanı ihya etmesidir. Yani benden bize, bizden bene iç içe geçmiş bir inşa ve ihyayı barındırır vakıflar. Birey, malını toplumun menfaati uğruna harcayarak hem nefsini terbiye eder hem de toplum yapısının güçlenmesine vesile olur. Servetini toplum hizmetine sunan adam, aynı anda ihya ve inşa etmiş; bir yönüyle malından harcayarak hayır işlerken diğer yönüyle toplumun sosyal ve ekonomik olarak güçlenmesine katkı sağlamış olur. Vakıflar, şehirleri abâd, insanları ihya etmiştir. İstanbul’u virane bir şehir olarak teslim alan Fatih, bu şehri yeniden inşa etmek için vakıf kurmuş, Bizans İstanbul’unu İslam İstanbul’una çevirmiştir. Vakfiyesinde; “Asıl hüner şehir kurmaktır ve halkın kalbini mutlu etmektir.” demiştir.
---
Darüşşafaka (Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye) kuruldu. (1863)