Ka'de ne demektir?

Sözlükte “oturma, oturuş” mânasına gelen ka‘de fıkıh terimi olarak “namazların ikinci ve son rek‘atlarında belli bir süre oturma” anlamında olup kuûd kelimesiyle eş anlamlıdır. Celse ve cülûs da aynı mânaya gelmekle birlikte daha çok iki secde arasındaki oturuş için kullanılır.

Ka‘de-i ûlâ ve ka‘de-i ahîre ne anlama gelmektedir? 

Üç ve dört rek‘atlı namazların ikinci rek‘atında yapılan oturuşa ka‘de-i ûlâ, son rek‘atında yapılana ka‘de-i ahîre denir. İki rek‘atlı namazların sonunda yapılan oturuş da ka‘de-i ahîredir.

Hanefîler’e göre ka‘de-i ahîrede tahiyyat okuyacak kadar, Şâfiîler’e göre teşehhüd ve “Salli-Bârik”i okuyup namazdan çıkmak için verilen iki selâmdan ilkini vermeye yetecek kadar bir süre oturmak gerekir.

İftiraş ve teverrük ne demektir?

İftiraş: Sol ayağı yere yayarak onun üzerine oturmak, sağ ayak parmaklarını da kıbleye yönelik durumda dik tutmaktır.

Teverrük ise, ayakları yatık olarak yere koyup üzerine koymak ve sol ayağı sağ ayağın altından yan tarafa çıkaracak biçimde oturmaktır.

Hanefîler’e göre her iki ka‘dede sünnet olan oturuş şekli, erkekler için sol ayağı yere döşeyip sağ ayağını parmaklar kıbleye gelecek şekilde dikmek ve sol ayak üzerine oturmak (iftirâş), kadınlar içinse sol oturak üzerine oturarak iki ayağını sağ taraftan çıkarmaktır (teverrük). 

Şâfiîler’e göre ka‘de-i ûlâda iftirâş, ka‘de-i ahîrede teverrük şeklinde oturulur.

Editör: Hüsne Yılmaz