Makâm-ı mahmûd
Sözlükte “övgüye layık yer, yüksek dereceli manevi makam” anlamına gelen makâm-ı mahmûd, Kıyamet günü sorgulama öncesinde uzun bekleyiş sebebiyle bütün insanların sıkıntıda bulunduğu bir sırada Resûl-i Ekrem’e ilahi rahmetin tecelli etmesi yolunda niyazda bulunması izin ve yetkisini ifade etmektedir. Makâm-ı mahmûd terkibi, namaza ilişkin bazı açıklamaların ve Resûlullah’tan teheccüd namazı kılması istenmesinin ardından, “Rabbin seni ileriki bir zamanda övgüye layık bir makama getirecektir.” (İsrâ, 17/78-79) mealindeki ayette yer almaktadır. Bu tabir çeşitli hadis rivayetlerinde de geçer. Bunlardan biri, Hz. Peygamberin, ezanı duyan kimsenin okuduğu takdirde şefaatine nail olacağını söylediği dua metnidir. Bu dua, “Ey mükemmel davetin ve sürekli duanın rabbi olan Allah’ım! Muhammed’e, kendisini sana yaklaştıran bir vesile ve herkesin mertebesini aşan bir üstünlük lütfet, onu va’dettiğin makâm-ı mahmûda ulaştır.” (Buhârî, Tefsîr, 17/11; Ezân, 8) anlamındadır.
---
Sivas Kongresi (4-11 Eylül 1919)