Yaşadığı Döneme Şahitlik Yapmış Bir Düşünür, Kâtip Çelebi
- Doğumu: Şubat 1609 / İstanbul
- Vefatı: 1067/1657
- Dîvân-ı Hümâyun mensupları arasında Hacı Halîfe diye tanındı.
- Beş yaşında iken ilk dinî bilgileri aldı ve Kur’an’ı kısmen ezberledi.
- Orduyla birlikte seferlere katıldı ve bazı savaşların bütün safhalarına ve sıkıntılarına şahit oldu.
- Kendi ifadesiyle “küçük cihattan büyük cihada” dönerek daha sonraki hayatını ilmî çalışmalara adadı.
- Kâtib Çelebi Kadızâde’nin derslerine devam etti.
- İhyâ, Şerhu’l-Mevâkıf, Hidâyetü’l-hikme ve Tarîkat-i Muhammediyye okudu.
- Kelam, felsefe, mantık, astronomi ve tarih, coğrafya ilimlerinde derinleşti ve harita yapımıyla ilgilendi.
- Kendisine kalan büyük bir mirası kitaplara yatırdı ve tamamen ilim ve telifle uğraştı.
- Kendini kitaba verdiğinde, her şeyi unutur, güneşin doğuşuna kadar çalışır ve hiç yorgunluk duymazdı.
- Hastalığı sırasında tedavi yollarını öğrenmek amacıyla bir yandan tıp kitaplarını okudu.
- İslâm coğrafyacılarının eksikliği gidermek için Cihannümâ’yı yazdı.
- Osmanlı Devleti’nde Batı kaynaklarına başvuran ilk müelliflerden oldu.
- Osmanlı devlet ve toplum düzenini sıkıntıya sokan meselelere çözümler getirmeye çalıştı.
- İnsan için en yüksek mertebenin Allah’ı tanımak olduğunu savundu.
Kâtip Çelebi'nin Önemli Bazı Eserleri
- Keşfü’z-zunûn: İslâm araştırmaları yapan hemen herkesin müracaat ettiği büyük bibliyografik eseri
- Mîzânü’l-hak: döneminin fikrî hayatı ve dinî tartışmalarına dair Türkçe eseri
- Fezleke
- Cihannümâ