Zeyneb bint Huzeyme'nin hayatı
Zeyneb bint Huzeyme b. el-Hâris el-Hilâliyye, Benî Âmir b. Sa‘saa kabilesinin Hilâl koluna mensuptur.
Annesi Hind (Havle) bint Avf’tır. Hind’in dokuz kızının hepsi müslüman olduğundan Resûlullah kendilerine “mü'min kız kardeşler” demiştir.
Hind’in damatları arasında Peygamber Efendimiz(sas)'in amcası Abbas, diğer amcası Hamza, amca çocukları Hz. Ali ve Cafer b. Ebî Talib ve can dostu Hz. Ebû Bekir de vardı. Ashab-ı güzinin en kıymetlileri ile akrabalık bağı olması sebebiyle Hind bint Avf “yeryüzünün en kıymetli damatlarına sahip kadını” olarak anılır olmuştu.
Hicretin üçüncü senesinde Ramazan ayında Resulullah (sas) Zeyneb bint Huzeyme ile evlendi. Böylece Hz. Zeyneb, ümmehâtü’l-mü’minîn arasına katılmış oldu. Hz. Zeyneb’in bu evlilikten önce kiminle evli olduğu hususunda farklı rivayetler vardır.
Bunlardan birine göre Zeyneb önce amcasının oğlu Cehm b. Amr b. Hâris ve onun ardından Tufeyl b. Hâris’le, daha sonra Tufeyl’in kardeşi Ubeyde b. Hâris’le evlendi. İlk müslümanlardan ve muhacirlerden olan Ubeyde, aynı zamanda Resûlullah’ın görevlendirdiği ilk seriyye kumandanı ve İslâm’ın ilk sancaktarı olup Bedir Gazvesi’nde şehid düşmüştür. Ubeyde’nin şehâdetinden bir yıl sonra, Uhud Gazvesi’nden hemen önce (Ramazan 3 / Şubat-Mart 625) Hz. Peygamber 400 dirhem mehir vererek Hz. Zeyneb ile evlendi. Diğer bir rivayete göre ise Zeyneb, Hz. Peygamber’le evlenmeden önce Abdullah b. Cahş ile evliydi ve onun Uhud Gazvesi’nde şehid düşmesi üzerine Resûlullah tarafından nikâhlanmıştı. (İbnü’l-Esîr, V, 297)
Peygamberimiz (sas)'in Hz. Zeyneb ile evliliği Müslümanlar ile Hz. Zeyneb’in kabilesi olan Âmir b. Sa’saa kabilesi arasında bozulan ilişkilerin düzelmesinde önemli rol oynamıştır.
“Ümmü’l-mesâkîn” ne anlama gelmektedir?
Zeyneb bint Huzeyme hem Câhiliye devrinde hem İslâm döneminde cömertliği, muhtaçlara düşkünlüğü ve yardım severliği ile tanındığından “Ümmü’l-mesâkîn” (muhtaçların annesi, hâmisi) lakabıyla anılmıştır.
Resûl-i Ekrem’in evlilikleri içinde en kısa süreli olanı Hz.Zeyneb’le olan evliliğidir.
Hz. Zeyneb bu evlilikten yedi sekiz ay sonra (Rebîülâhir 4 / Eylül 625; bazı rivayetlere göre daha kısa bir süre sonra) otuz yaşında vefat etmiş olup Resûlullah (sas) hayattayken vefat eden ikinci hanımıdır. Diğerleri Resûl-i Ekrem’den sonra vefat etmiştir.
Hz. Zeyneb, Resûlullah’ın kıldırdığı cenaze namazının ardından Bakī‘ Mezarlığı’na defnedildi.
Hz. Peygamber’in eşleri arasında Bakī‘ Mezarlığı’na ilk defnedilen de odur.
Resûlullah’ın Zeyneb bint Huzeyme’nin anne bir kız kardeşi Meymûne ile evlenmesi, Zeyneb’in vefatından yaklaşık dört yıl sonra 7 yılının Zilkade ayında (Mart 629) gerçekleşmiştir.