Bayram alayı ne anlama gelmektedir?
Osmanlı padişahlarının bayram namazlarını kılmak için saraydan camiye gidiş ve dönüşleri sırasında yapılan merasime bayram alayı denilirdi.
Osmanlı'da Bayram alayı nasıl gerçekleştirilirdi?
Gidilecek camiyi bayramdan önce padişahın kendisi seçer ve bu genellikle Ayasofya veya Sultan Ahmed camilerinden biri olurdu.
Bayram sabahı sadrazam ve vezirler Ortakapı içine serilen halılara oturarak padişahın haremden çıkmasını beklerlerdi.
Padişah gelip önceden özenle süslenmiş olan atına bindiğinde kapıcıbaşılar, çavuşbaşı, mîr-i alem, çavuşlar ve rikâb-ı hümâyun solakları dışındaki devlet ileri gelenleri de atlarına binerek padişaha refakat ederlerdi.
Padişah Ortakapı’dan çıkınca Has Fırın tarafındaki duvarın önünde dizilmiş olan çavuşlar alkışa başlarlar, padişah da onları selâmlar ve böylece hep birlikte saraydan çıkılarak camiye varılırdı.
Padişah cami avlusuna girince önden yeniçeri ağası, arkadan kapıcıbaşılar koşar ve binek taşına geldiğinde padişahın çizmelerini çıkartıp özel bir pabuç giydirirlerdi.
Padişah atından inince sadrazam diz çöküp yer öperek kendisini karşılar ve bu sırada Dîvân-ı Hümâyun çavuşları alkış tutarlardı.
Sadrazam ve yeniçeri ağasının namaz kılacağı mahfil-i hümâyuna kadar refakat ettikleri padişah, hazinedarbaşı tarafından gidilecek caminin mahfil-i hümâyununda önceden serilmiş hususi seccadesi üzerinde namaz kılardı.
Namaz bitince yeniçeri ağası vakit kaybetmeden yeniçerileri alarak Bâb-ı Hümâyun ile Ortakapı arasına dizer ve padişahı karşılamak için hazırlanırdı.
Alay aynı düzen içinde saraya döner ve sadrazam da dahil alaydakiler padişahı Ortakapı’ya kadar uğurlarlar, böylelikle bayram alayı sona ererdi.
