Ahiyanı-ı Rum
Anadolu’da Moğol İstilası sırasında Türk siyasi birliği dağılmıştı. İşte o tarihlerde dağılan Türk ve İslam nüfuzunun artmasına katkı sağlamak, toplumu yeniden toparlamak, uzak diyarlara gidip kültür aşılamak, yardım etmek, yurt aramak ve İslam’ı yaymak için çalışan gönüllü Anadolu erleri ortaya çıktı. Bunlar Ahiyan-ı Rum, Baciyan-ı Rum, Gaziyâni—Rum ve Abdalân-ı Rum’dur. Bu unsurlar uc bölgesinde yeni kurulmakta olan Osmanlı Devleti içerisinde etkili olmuşlar, savaşlara katılmışlar, yeni fethedilen bölgelere, ıssız yol geçitlerine veya dağ başlarına yerleşerek bu bölgelerde yerleşik yaşamın temellerini atmışlardır. Daha sonra Ahi Evran bu insanları örgütledi, esnaf arasında dayanışma çalışmalar yapan Ahilik teşkilatına dönüştürdü. Ahilik teşkilatı uzun yıllar Anadolu topraklarının en güçlü dayanağı oldu. Ahi teşkilatı yaptığı faaliyetlerle şehirlerin kalkınmasını sağladığı gibi gaza ve cihat faaliyetlerine katılımların artmasında da büyük rol oynamıştır.
---
Selahaddin Eyyûbî Kudüs’ü Kuşattı. (1187)
---
O tövbekârlar, ibadet edenler, hamdedenler, dünyada yolcu gibi yaşayanlar, rükûa varanlar, secde edenler, iyiliği teşvik edip kötülükten alıkoyanlar, Allah’ın sınırlarını gözetenler; müjdele o müminleri! (Tevbe, 9/112)