Hâce Ahmed Yesevî
VEFATI : 562/1166 Türkistan (Yesi) – Kazakistan
- Hz. Ali’nin soyundan geldiği kabul edilen Şeyh İbrahim’in oğludur.
- Anne babasını erken yaşta kaybedince ablası Gevher Şehnaz himaye etti.
- Bölgede Hz. Ali neslinden gelenlere Hâce denildiğinden Hâce Ahmed Yesevî olarak anıldı.
- Tahsiline Yesi şehrinde Arslan Baba ile başladı.
- Kısa sürede manevi mertebelere yükseldi.
- Hocasının vefatından sonra Buhara’ya gitti.
- Yûsuf el-Hemedânî’ye intisap ederek onun irşad ve terbiyesi altına girdi.
- Bir müddet irşad makamında bulunduktan sonra yerini Abdülhâlik Gucdüvâni’ye bırakarak Yesi’ye döndü.
- Orta Asya Türklüğü üzerinde etkin bir rolü olan Yeseviyye tarikatını kurdu.
- İslâmiyet’i Türkler’e sevdirmek ve Ehl-i sünnet akîdesini yaymak için gayret etti.
- Hz. Peygamber’in vefat yaşı olan altmış üç yaşına geldiğinde “Haddi aştık.” diyerek vefatına kadar çilehanesinde ibadet ve riyazetle meşgul oldu.
- Rivayetlere göre vefatından sonra Timur’un rüyasına girip onu zaferle müjdeleyince Timur kabri etrafına külliye inşa ettirdi.
Hâce Ahmed Yesevî'in En Önemli Eseri
- Divan-ı Hikmet: İslâm’ın esas ve hükümlerini, tasavvufun âdâb ve erkânını öğretmek amacıyla söylediği hikmetli manzumelerini içeren eseri.