Bir arayışın romanı: hay b. Yakzân
Endülüs’te yaşamış olan İbn Tufeyl, tıp, astronomi, felsefe ve şiir alanında önde gelen âlimlerden olsa da bugün anılmasını sağlayan eseri Hay b. Yakzân’dır. İslam dünyasında alegorik anlatıların önemli bir yeri vardır. Hayy b. Yakzan, bu geleneğin en bilinen eseridir. Bu kitap, Hay’ın adım adım önce kendi varlığını sonra da genel olarak varlık âlemini idrak etme macerasıdır. Adasında bütün yalnızlığı ile yaşayan Hay hem kendi ruhunu hem de âlemi gözlemeye başlar ve yaratıcının zaruretini idrak eder. Hay b. Yakzân’ın önemini Roger Garaudy şöyle anlatır: “Felsefe ve tasavvufun bütünlüğü içinde düşünce ile hayatın, ilim ile imanın birliğini gösteren İbn Tufeyl’in felsefi romanı, insan, tabiat ve Allah arasındaki ilişkilerin bilincine varılması ve yaratılması hususunda felsefeye Hyraklit ve Empodekles’ten bu yana XVI. asırdan beri Batı’da kaybetmiş olduğu tüm boyutları iade ediyor.” Bu anlamda tamamlanmış bir kitap değildir Hay b. Yakzân, daima keşfedilmeyi beklemektedir.
---
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ilanı (1983)
