Manevi bir abdest çeşidi olan teyemmüm
Teyemmüm, büyük veya küçük kirliliği gidermek niyetiyle ellerin içini toprak cinsinden temiz bir şeye vurup önce yüze sürmek, sonra tekrar vurup her elin içiyle karşı kolu meshetmektir. Cünüplükten temizlenmek için yapılan teyemmüm hem gusül hem de abdest yerine geçer. Sembolik ve manevi temizlenme yolu olan teyemmüm, kişiyi manevi ve psikolojik olarak temizlenme duygusuna kavuşturur ve kendisini Allah’a ibadet için hazırlıklı hissetmesine imkân sağlar. Bunlar insanların gücünün üstünde olan işler değildir. Dinde insanların yapamayacağı hiçbir yükümlülük yoktur. İstisnai durumlarda ise özel kolaylıklar (ruhsat) getirilmiştir. Abdest ve gusül, bedeni mikroplardan koruyucu bir temizlik olduğu gibi manevi olarak da insanı Allah’a yaklaştıran ve onun ibadet için kendisini hazır hissetmesini sağlayan bir iç temizliğidir. Teyemmüm de bir manevi temizliktir. Hz. Peygamber; “Temizlik imanın yarısıdır” buyurarak gusül, abdest ve teyemmümün de dindeki önemine işaret etmişlerdir.
---
Osmanlı Devleti Döneminin Haritacı ve Denizcisi “Kitab-ı Bahriyye” müellifi Piri Reis’in vefatı (1553)