Şah Veliyyullah Ed-Dihlevî: 18. yüzyılı İhyâ Eden Bir Müceddid
Doğumu : 3 Mart 1114/1703 Delhi
Vefatı : 20 Ağustos 1176/1762 Delhi
???? Hindistan’da Muhammed Efdal Siyâlkûtî’den eğitim aldı.
???? Nakşibendî şeyhi olan babasına intisap etti ve ölümünden önce ondan hilâfet aldı.
???? Babasının vefatından sonra onun kurduğu Rahîmiyye Medresesi’nde ders okutmaya başladı.
???? Hac vazifesini ifa etmek amacıyla gittiği Mekke ve Medine’de hadisle ilgilendi, İslâmî ilimlerin diğer dallarındaki bilgilerini arttırdı, ayrıca talebe okuttu.
???? Kendisinin 18. yüzyılın müceddidi olduğunu sarahaten dile getirdi.
???? 18. yüzyılda İslam coğrafyasının farklı bölgelerinde ortaya çıkan ihyâ hareketlerinden birini temsil etti.
???? Dinî bilginin öncelikle Kur’an’dan öğrenilmesi, toplumun her kesiminin doğrudan Kur’an’la irtibat kurup kendi seviyesine göre ondan yararlanması için gayret etti.
???? Düşünceleri; dini ilimlerin ihyası, toplum, siyaset, eğitim ve ictihad gibi önemli alanlarda yoğunlaştı.
???? Bazı Önemli Eserleri:
el-Fevzü’l-kebîr fî usûli’t-tefsîr: Kur’an’ın daha iyi anlaşılmasına dair ilkeleri ortaya koyar.
Hüccetullahi’l-bâliğa: Dinî hükümlerin hikmetlerine dair.
Risâle-i Dânişmendî: Eğitim ve öğretim metotlarına dair.
Fethu’r-rahmân fî tercemeti’l-Kurʾân: Farsça Kur’an tercümesi.
Mukaddime der Fenn-i Terceme-i Kurʾân: Kur’an mütercimlerinin dikkat etmesi gereken hususlara dair.
