Hatta mazeretlerini ortaya koysa da, o gün insan kendi aleyhine şahittir. (Kıyâme, 75/14-15)
Kıyamet, insanlık yürüyüşünün son durağıdır. İnsana yapıp ettiği iyi kötü her şey o gün bir bir bildirilecektir. İnsanoğlu cezadan kurtulmak için türlü mazeretler ileri sürse de akıbetini değiştirmeye güç yetiremeyecektir. İnsanın çeşitli organları dünya hayatında yaptıklarına şahitlik edecek, görünüşte ileri sürdüğü mazeretleri teker teker çürüteceklerdir.
Gerçekliği bulunmayan görünüşteki mazeretler kıyamet günü kabul edilmeyecektir. Kıyamet günü kişinin dostu, sâlih amelleridir.
Basîret: Görme, idrak etme, bir şeyin iç yüzüne vâkıf olma, gerçeğe şahitlik.
Meʻ’âzîr: Mazeretler, bahaneler