ŞÖHRETİ ÇAĞLARI AŞAN ÂLİM: FAHREDDİN ER-RÂZÎ
DOĞUMU: 543/1149 - REY
VEFATI: 606/1210 – HERAT
6 Şubat 1149’da Büyük Selçuklu Devleti'nin başşehri Rey'de doğdu.
İlk tahsilini kelâm ilmine dair Ğāyetü’l-merâm adlı eseriyle tanınan babası Şeyh Ziyaeddin Ömer’den aldı.
On altı yaşında babası vefat edince Simnân'a gidip Kemâleddin es-Simnânî'nin derslerine katıldı.
Rey'e döndükten sonra Mecdüddin el-Cîlî'den kelâm ve felsefe eğitimi aldı.
İbnü’l-Hatîb veya İbn Hatîbü’r-Rey isimleriyle de tanınan Râzi, Şâfiî ve Eş‘arî kaynaklarında İmâm ünvanıyla anıldı.
Râzî'nin şöhretinde ilmî seyahatlerin payı büyüktür; İran, Türkistan, Afganistan ve Hindistan bölgesindeki pek çok ilim merkezini dolaştı.
Serahs'ta ünlü tabip Abdurrahman b. Abdülkerim ile dostluk kurdu ve onun için İbn Sînâ'nın el-Kânûn adlı eserini şerh etti.
Mefâtîḥu’l-ğayb adlı eseri ile ilmî tefsir hareketine öncülük etti.
Kelâm, tefsir, fıkıh usulü, felsefe mantık, astronomi, tıp ve matematik gibi birçok alanda eser verdi.
Akli delilleri esas alan yorumlarıyla İslâm düşüncesine yeni bakış açıları kazandırdı.
Nübüvveti, mûcize deliline dayandırmakla birlikte sosyolojik ve epistemolojik delillerle kanıtlamaya çalıştı.
Birçok ilim merkezini dolaştıktan sonra Herat’a yerleşti ve 29 Mart 1210’da vefat etti.
Bazı Eserleri
Tefsire dair: Mefâtihu’l-Ğayb (et-Tefsîrü’l-kebîr)
Kelama dair: el-Muhassal, el-Metâlibu’l-Âliye
Fıkıh Usulüne dair: el-Mahsûl
Felsefe ve Mantığa dair: el-Mebâḥis̱ü’l-Meşriḳıyye
Tıbba dair: Şerḥu’l-Ḳānûn fi’ṭ-Tıbb.
Astronomiye dair: el-Aḥkâmü’l-ʿAlâʾiyye fi’l-Ahkâmi’s-Semâviyye.
Matematiğe dair: er-Riyâżü’l-Mûnika
Fizyonomiye dair: Kitâbü’l-Firâse
