Tasavvufî eğitim, tahalluk ve tahakkuk aşamalarından oluşur. Tahalluk, ahlâklanma yani kişinin güzel ahlâkı kuşanmasıdır. Tahakkuk ise hakikate ermektir. Hakikat, ilâhî gerçeklere âşinâ olmak, keşf ve ilham gibi bilgi kaynaklarına ulaşmaktır.
Dinin emir ve yasaklarına riâyet ederek ahlâkını güzelleştiren kula, Allah teala tarafından çeşitli ikramların verilmesi söz konusu olur. Bu ikramlar hakikat kapsamında değerlendirilir. İşte bu tahalluk ve tahakkuk boyutlarıyla gerçekleşen tasavvufun gayesi insanın kemale ulaşmasını sağlamaktır. İnsanın kemale ulaşması ise çetin bir eğitim sürecinden geçmesini gerektirir. Bundan dolayı bu yolda kişiye rehberlik edecek bir Mürşide ihtiyaç duyulmaktadır. Tasavvuf tarihinde Şeyh ya da Mürşid olarak adlandırılan kamil şahsiyetler, geliştirdikleri metotlarla müritlerini tasavvufi terbiyeye tabi tutmuşlardır. Böylece belirli mutasavvıfların etrafında tasavvuf halkaları oluşmaya başlar. Bu halkalar aynı zamanda farklı tasavvuf anlayışlarının da merkezi olur. Bu toplulukların zamanla kurumsallaşması ile birlikte de tarikatlar meydana gelir.
İÇİNDEKİLER:
Tasavvufî eğitimin aşamaları
Erken dönem tasavvufî ekoller
Tarikat nedir?
Tarikat usûlleri
Eğitim metotlarına göre tarikatlar İslam Dünyasında Yaygın Tarikatlar
Kadiriyye tarikatı
Yeseviyye tarikatı
Rifâiyye tarikatı
Nakşibendiyye tarikatı
Mevleviyye tarikatı
Halvetiyye tarikatı
Bektâşiyye tarikatı
Bayrâmiyye tarikatı
----------------------------------------
Doç. Dr. Mahmud Esad Erkaya
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretim Üyesi