Bir müezzin salâ okur
Kimine Cuma neş’esi
Kimine gaflet gemisi
Mazeretler seri üretime geçti. Önceden el yordamıyla üretilirken artık covid fabrikasında her ebat mazeret üretilebiliyor. O kadar ki hanımlar, virüs mazeretiyle Cuma namazına gitmeyen kocalarının vebalini sorar hale geldi. İşe ve alışverişe giden, toplu taşıma kullanan, ayıp olmasın diye düğüne derneğe, cenazeye giden insanımız, camiden uzak durmaya başladı. Halbuki bütün endişeleri giderecek kadar, belki de hiçbir ortamda olmayacak kadar tedbir var camilerimizde; ön ve arka saf boş, sağ ve soldaki saf boş… Şadırvanda abdest almak istemezsen, abdestli gel. Cami halısına yüz sürmek istemezsen, seccadeni getir; getirmediysen merak etme o da var camide, hem de tek kullanımlık! Her kapıda dezenfektanın hazır. Yine de içeri girmekten endişe mi ediyorsun? O halde kapının ardından uy hâzır olan imama.
Bizdeki bu mazeret üretimi, Bakara sûresine ismini veren hadiseyi hatırlattı. Hani Cenab-ı Hak, fail-i meçhul bir cinayeti aydınlatmak için, inek (bakara) kesilmesini istemişti. Hz. Musa bu emri, ümmetine ilettiğinde ise “Sen bizimle alay mı ediyorsun?” demişlerdi. Musa Peygamber, dini emirlerle alay etmek gibi bir cahillikten Allah’a sığındığını söyleyince bu kez de mazeret üreterek ve sorular sorarak o emri yerine getirmemek için canhıraş bir çabaya giriştiler. Halbuki emri hemen yerine getirselerdi, hem daha kolay hem de samimi olacaktı amelleri. Önce ineğin tarif edilmesini istediler, edildi; yaşlı da değil genç de değil orta halli. Yetmedi. Ardından ineğin rengini sordular, cevap verildi; bakanların içini açan parlak sarı. Sonra, iyice kafamız karıştı, dediler, daha da anlat, anlatıldı; boyunduruk altına alınıp yer sürmemiş, ekin sulamamış, serbest dolaşan ve alacası bulunmayan. Tamam, dediler, şimdi anladık ve nihayet emredileni yaptılar yapmasına ama Yüce Allah buyurdu ki “Az kalsın yapmayacaklardı!” (Bakara, 2/67-71). Yani emredileni doğru düzgün yapmak için değildi soruları, zaten bir inek hakkında sorulabilecek başka bir soru da kalmamıştı. Tarife uygun bir inek bulamamayı ümit ediyorlardı belki de.
Gaflet Gemisi
Hayatımızı evlerden idâme ettirmek zorunda kaldığımız bu zor süreçlerde bazen camilerin kapısına kilit vurmak zorunda kaldık, bazen yaşa takıldı ibadetlerimiz bazen de virüslü/temaslı derken Cuma namazı farz olmaktan çıkmış oldu. Ancak bu geçerli mazeretler olmadığında, cemaatsiz kılınamayan Cuma namazı, yollarımızı gözlüyor.
Günümüzün acı bir gerçeği var ki pek çoğunun dini yaşantısı “Cumadan Cumaya” gibi bir deyimde ifadesini bulmuş. Belki de başın sadece Cuma günü değiyordu secdeye, sadece o gün Allah’ın huzurunda olduğunu hissediyordun; hataların geliyordu aklına, utanıp tövbe ediyordun, dertlerin geliyordu derman diliyordun. Yüce Rabbimiz Cuma sûresinde “Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığında alışverişi bırakıp Allah’ı anmaya koşun” buyuruyor. “Koşun!” diye davet edilen Cuma namazını verip bahane satın alma işine de bir son vermeli değil mi artık. Camilerin kapılarında ellerinde kayıt defteriyle bekliyor melekler (Müslim, Cum‘a, 24), hutbeden önce yerini al ki kayıt dışı kalmayasın. Hem belki Cuma gününde duaların geri çevrilmeyeceği o ânı yakalayıp salgından kurtulmak için de dua edersin (Tirmizi, Cum‘a, 2). İki Cuma namazı arasındaki günahların bağışlanacağı müjdesini de mi unuttun yoksa (Müslim, Cum‘a, 26). Cuma namazını önemsemeyerek, geçerli bir mazeret olmaksızın üst üste terk edenlerin kalpleri mühürlenir, nebevî ikazını duymuşluğun vardır mutlaka (Müslim, Cum‘a, 40; İbn Mâce, İkâmet, 93). Peygamberi öyle ayakta bırakıp bahane kervanının sesine doğru mu koşacaksın (Cum‘a, 62/9-11).
Bir kaçak gibi bindiğin gaflet gemisinde kur’a çekildi ve denize atıldın ise Cumasızlık balığının karanlığında, Yunus Peygamber misali pişmanlığını dile getir, getir ki balık seni karaya püskürtsün. Hz. Adem’in tövbesi Cuma günü kabul edildi. Senin tövben de bu kabulden nasibini alsın. Zira güneşin doğduğu en hayırlı gün olan Cuma gününde kıyametin kopacağını da unutmayıp (Müslim, Cum‘a, 18), ihmalinle ölmemek için aldığın tedbirler kadar öldükten sonraki takdire de hazırlanmalı; tedbirle takdir arasında dengede durmalısın.
