Şairin de dediği gibi gökyüzüne bakmayanların kalbi daha çabuk kirlenir. Kalbi tefekkür ve ibadetle canlı tutmak, ihmal etmeden korumak hasılı pas tutturmamak mühimdir.
"Bilin ki kalpler ancak Allah'ı anmakla huzura erer..."
(Ra'd 28)
Bir kalbiniz vardır onu tanıyınız der Zarifoğlu. Kalp varlığın odağıdır çünkü. Kalp görür, işitir, konuşur, bazen açılır bazen kapanır. İnsan yaklaşmazsa kalbine, bilmez kalbi ne alemde. Kalbiyle kalabilenler derinlerden gelen ince mesajları işitirler, kavrarlar, kalbin rehberliğinde yürürler. Mahmûm kalplerdir bunlar.
Allah Rasûlü, kalbi mahmûm ve dili doğru olanların faziletinden bahseder. Merak edilir mahmûm kalp nedir diye ve açıklar “Mahmûm kalp, Allah’tan korkan, tertemiz kalptir. Onda günaha, zulme, kine, hasede yer yoktur. (İbn Mâce, Zühd, 24)
“…Bilin ki! Vücutta öyle bir et parçası vardır ki o, iyi (doğru ve düzgün) olursa bütün vücut iyi (doğru ve düzgün) olur; o bozulursa bütün vücut bozulur. Bilin ki! O, kalptir.” (Buhârî, Îmân, 39)
Sineye yük olmayacak iman dolu kalbi Mehmet Akif ne güzel ifade eder. “İmandır o cevher ki İlâhî ne büyüktür... İmansız olan paslı yürek, sinede yüktür!”
Zahmet değil rahmete vesile bir kalpten bahseder satırlarında. Mümin bir kalp ilahi bir lütuftur kıymetini bilene. Şuur, idrak, vicdan, duygu, akıl ve iradenin merkezidir. Aksine, pas tutmuş kalp ise yüktür, mihnettir, ezadır.
Cevher hükmündeki kalbinin rehberliğinden mahrum kalmak istemeyen kalbin ihtiyaçlarını gözetir, manevi bakımlarını yapar, onu ihmal etmez, kendine küstürmez. Şairin de dediği gibi gökyüzüne bakmayanların kalbi daha çabuk kirlenir. Kalbi tefekkür ve ibadetle canlı tutmak, ihmal etmeden korumak hasılı pas tutturmamak mühimdir. Hakikati zedelemek kalbe zarar verir. Haddi aşıp, yolu kaybedenler için ayette “Bundan sonra kalpleriniz yine katılaştı; artık kalpleriniz taş gibi, hatta daha da katıdır...” (Bakara, 74) diye nitelenir. Taşa taş çıkartan kalpler ağırlaştıkça ağırlaşır. Ruh latifelerini kaybeder, kaskatı kesilir.
Mümin bir kalp için ise kandil gibi parıl parıl parlayan pürüzsüz bir kalp nitelemesi yapılır. (İbn Hanbel III, 17) Pas tutup kaskatı kesilmek bir yana, nurla bezenmiş pırıl pırıl rehberlik eden bir kalptir müminin kalbi. Mesajları açık ve nettir. Karanlıklar içinde dahi yoluna ışık tutar. Daraldığı bir gün “Sen fetvayı kendinden iste, sen fetvayı kalbinden iste, ey Vâbisa! (Dârimî, Büyû’, 2) der Allah Rasûlü (as) ona... Mümin kalp, fetvasını verir dinleyeni olursa...
Hasılı kalple konuşmak gerekir, kalbi açmak, kalple görüp, kalple işitmek...Kalple bakan görünenin ötesini görür, kalple işiten söze gelmemiş sesleri işitir, kalple okuyan satır aralarını okur. Bunun için kalple kalmak, kalpte kalmak gerekir. Dua dua yalvarıp kalplerin sahibine sığınmak gerekir.
"Ey kalpleri çeviren (Allah’ım)! Benim kalbimi dinin üzere sabit kıl."
(Tirmizî, Deavât, 89)